Boże Ciało: święto pełne folkloru i tradycji

Przypadające na jedenaście dni po Zielonych Świątkach Boże Ciało, jest jedną z najbardziej zakorzenionych w tradycji uroczystości w Polsce. Podobnie jak Wielkanoc i Boże Narodzenie, które w oczywisty sposób nawiązują do dawnych zwyczajów, procesje na Boże Ciało łączą folklor i współczesność. Przed Najświętszym Sakramentem idą dziewczynki i chłopcy w strojach ludowych, figury i obrazy niosą dorośli odwołujący się do tradycji regionalnych.

Boże Ciało w Kętach – w dniu tego święta procesje ciągną się ulicami miast i miasteczek. Fot. www.kety.pl

Kwietne procesje na ulicach Polski

Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa – tak brzmi pełna nazwa święta, które nazywamy Bożym Ciałem. Kojarzy nam się ono głównie z kwiatami i piękną pogodą: przypada na środek wiosny, kiedy przyroda rozkwita, a słońce przyjemnie grzeje. Najbardziej charakterystycznym elementem tego święta są procesje z Najświętszym Sakramentem, które obchodzą place, główne ulice czy rynki miast, miasteczek i wiosek. Wierni angażują się w procesję nie tylko poprzez modlitwę: dziewczynki sypią płatki kwiatów na ulicę, chłopcy dzwonią dzwonkami, starsi niosą obrazy, figury i sztandary.

Boże Ciało na Kurpiach – W Polsce w uroczystości Bożego Ciała biorą udział tłumy. Fot. kurpie-historia-trwanie.blogspot.com

Procesja przemierza miejscowości zatrzymując się przy czterech ołtarzach ustawionych w kierunku czterech stron świata. Każdy z nich ustrojony jest zielonymi drzewkami, bukietami kwiatów, kolorowymi wstążkami i innymi dekoracjami. Do dziś znany jest zwyczaj odłamywania gałązek z drzewek – taka „pamiątka” z procesji na Boże Ciało ma chronić domostwo i zapewniać mu dobrobyt przez cały kolejny rok.

Boże Ciało w Łowiczu

Jedną z najpiękniejszych polskich procesji Bożego Ciała można zobaczyć w Łowiczu. Co roku setki turystów zjeżdżają, by obserwować mieszkańców regionu ubranych w kolorowe, tradycyjne stroje. Nie ma znaczenia wiek – zarówno najmłodsi, jak i najstarsi Łowiczanie tego dnia dumnie prezentują tradycje przekazywane z pokolenia na pokolenie. Warto choć raz odwiedzić Łowicz w majowy lub czerwcowy czwartek i na własne oczy przekonać się o pięknie polskich obrzędów.

Boże Ciało w Łowiczu zostało uznane za jeden z wyjątkowych elementów polskiego dziedzictwa kulturowego. Fot. niematerialne.nid.pl

Procesja Bożego Ciała w Łowiczu została wpisana na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Listę tworzą obyczaje, tradycje, uroczystości, które definiują polską kulturę tradycyjną i które warto zachować dla przyszłych pokoleń. Łowickie Boże Ciało łączy w sobie wiele dobrych praktyk związanych z zachowaniem kultury ludowej – tradycje przekazywane przez pokolenia, zaangażowanie lokalnej społeczności, budowanie regionalnej tożsamości.

Święto pełne kwiatów

Boże Ciało to jednak w polskiej tradycji nie tylko procesje z koszykami płatków kwiatów i udekorowanymi figurami. W święto Bożego Ciała przynosimy do kościoła również wianki splecione z najpiękniejszych kwiatów i ziół, które zakwitają wiosną. W wianku lub bukiecie niesionym do poświęcenia zwykle znajdują się piwonie, róże, jaśmin, a także kwiaty polne. Uzupełniają je zioła zebrane w przydomowych ogródkach, na polach i łąkach: mięta, macierzanka, rumianek, rozchodnik, kopytnik.

Wicie wianków na Boże Ciało na starej rycinie. Fot. www.polskokatolicki.pl

Poświęcone w dzień Bożego Ciała wianki według wierzeń nabierają magicznej mocy. Po powrocie z nabożeństwa wiesza się je w domu, który ochraniają przed wszelkimi nieszczęściami ze strony ludzi i żywiołów. Chronią domowników i zwierzęta przed działaniem czarownic i „złym okiem”. Ususzone zioła służyły również do leczenia wielu dolegliwości, a także do okadzania domów, chorych osób i zwierząt. Warto zatem w tym roku przygotować kwietny wianek!