Artystyczne strojenie jajek było już popularne setki lat przed naszą erą. Zanim stały się pisankami, czyli najbardziej popularnym symbolem Wielkanocy – były popularne już w odległych przed naszą era czasach. Sumerowie w Mezopotamii lub starożytni Rzymianie malowali jajka, które wtedy tak jak i dziś były znakiem odradzającego się życia.
Generalnie jajko jako symbol płodności, miłości, siły i nadziei czczone było także w Egipcie faraonów (jako główny atrybut boga Ptaha, który z jaja stworzył świat) i w mitologii greckiej (złote jajko Afrodyty). Również w bardzo odległych regionach jajo oznaczało życie. W wierzeniach indyjskich i filipińskich ziemia powstała z jaja praptaka. U nas, czyli u Słowian w czasach przedchrześcijańskich jajka wiązały się z obrzędami m. in. kultem słońca. Nasi przodkowie także uważali, że jajo pośredniczy w kontaktach świata żywych z duchami i bogami. Dlatego też Słowianie nanosili na pisanki znaki nawiązujące do mocy i praw natury, kosmosu oraz bóstw. Stawały się one także amuletami, które chroniły przed czarną magią i złem. W gruncie rzeczy chrześcijaństwo zaadoptowało zwyczaj święcenia i wprowadzania jajka do obrzędów właśnie z pogańskich wierzeń. I w końcu jajo stało się ono symbolem zmartwychwstania Jezusa.
Nowożytni myśliciele także przypisywali temu ptasiemu owalowi znaczenie filozoficzne i symboliczne Według świętego Jana Damasceńskiego widać wyraźne podobieństwo kształtu jaja do świata. Przecież skorupkę można porównać do nieba, błonkę do obłoków, żółtko kojarzy się z ziemią i minerałami, a białko z wodami.
Na polskich ziemiach najstarsze znalezione pisanki pochodzą z X wieku i odkryte zostały na Opolszczyźnie i na Dolnym Śląsku. Wincenty Kadłubek w swych trzynastowiecznych kronikach wspominał o powszechnym w Polsce zwyczaju malowania jaj. Wiara katolicka nie zmieniała wówczas przekonań ludności o quasi magicznych właściwościach pisanek. Nadal tak jak za czasów pogańskich uważano, że jaja chronią przed złem i urokami. Dlatego też skorupki zakopywano pod budowanymi domami. Na Wielkanoc z kolei jaja wrzucano w zaorane pola co miało gwarantować dobre plony.
Jedyne na świecie muzeum poświęcone wyłącznie pisankom istnieje w ukraińskiej Kołomyi. Kto natomiast w Polsce chciałby poznać jak najwięcej różnych pisanek powinien wybrać się do Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu. Można tam podziwiać ponad 1000 malowanych, wydrapywanych, oklejanych, skrobanych i ażurowych świątecznych jajek.
Kolory pisanek znaczą:
Biały – niewinność, dziewiczość, odrodzenie
Niebieski – powietrze, niebo
Żółty – rozum, szczęście, dobroć, miłość, światło
Czarny – śmierć, lęk, wieczność, perfekcyjność
Czerwony – radość, ogień, czar, miłość, duchowe odrodzenie
Brązowy – żyzność, obfitość plonów
Zielony – świeżość, płodność, nadzieję, oswobodzenie
Pomarańczowy – mądrość, szlachetność, siłę, wytrwałość
Fioletowy – sumienność, cierpliwość, ufność